پایان نامه تربیت دینی

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات127

مقدمـه
اگر درنظام اسلامی , تربیت دینی به ثمر نرسد و نسل جوان جامعه تربیت صحیح دینی پیدا نکند یعنی تربیت اسلامی در وجود و شخصیت آنان زنده فعال نباشد تلخی این ناکامی با شیرینی هیچ کامیابی دیگری قابل تحمل نیست و نباید دل را به موفقیت&rlm های دیگر خوش داشت و از اصل قضیه غافل بود. (رهبری نژاد 1375)
قشر جوان در هر جامعه&rlm ای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادرند تأثیر تعیین کننده&rlm ای بر آینده آن جامعه داشته باشند آنها به راحتی تغییرات اجتماعی ـ فرهنگی و حتی سیاسی جامعه را سمت و سو می&rlm دهند , قادرند امنیت فرهنگی جامعه را تأمین کنند و یا فرهنگ را به سویی برند که مطلوب جامعه نیست. چرا که میراث فرهنگی گذشتگاه توسط آنها به نسل بعد منتقل می&rlm شود و چنانچه آنها در انتقال این میراث فرهنگی امانت&rlm دار خوبی باشند و در مواجه با فرهنگهای دیگر دچار « خودباختگی فرهنگی» نشوند, خواهند توانست امنیت فرهنگی آن جامعه را تأمین کنند. ولی اگر در مواجهه با فرهنگهای بیگانه دچار خودباختگی فرهنگی شوند, تا چند نسل بعد از فرهنگ مطلوب جامعه نمی&rlm توان خبر گرفت.
همه اینها نشانگر اهمیت ویژه قشر جوان و لزوم شناخت موقعیت آن و برنامه&rlm ریزی صحیح جهت شکوفایی صحیح شخصیت آنها دارد.
« بنابراین گزاف نیست اگر بهبود کیفیت نظامهای تعلیم و تربیت را معادل ارتقاء کیفیت حیات و تمدن انسانی در همه ابعاد قلمداد کنیم و از سرمایه&rlm گذاری در جهت دستیابی به سیاستها, اصول و روشهای مناسب در این عرصه بعنوان ضروری&rlm ترین و مدبرانه&rlm ترین سیاست هر جامعة بشری یاد کنیم» .
مهرمحمدی , محمود. جایگاه مدارس تجربی در نظام تعلیم و تربیت , فصلنامه تعلیم و تربیت شماره 28, ص 11
و بقول کانت « بشر تنها با تعلیم و تربیت آدم تواند شد و آدمی چیزی جز آنچه تربیت از او می&rlm سازد نیست»
شکوهی , غلامحسین . تعلیم و تربیت و مراحل آن , مشهد , انتشارات آستان قدس , 1363 , ص 171
و از آنجائیکه تعلیم و تربیت عمدی کوششی منظم و حساب شده محسوب شده است , وجود برخی طرحها برای هدایت چنین کوششی ضروری بنظر می&rlm رسد. واژه برنامه&rlm درسی معمولاً به چنین طراحی اطلاق می&rlm شود.
« شکل و ساختار برنامه درسی از تصمیماتی که در خصوص عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی اتخاذ می&rlm شود تأثیری پذیرد. عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی عبارتند از :
1- اهداف
2- محتوا
3- فعالیت&rlm های یادگیری دانش&rlm آموزان
4- روشهای ارزشیابی
5- منابع و ابزار یادگیری
6- زمان
7- فضا
8- گروه&rlm بندی دانش&rlm آموزان
9- استراتژی&rlm های تدوین و روشهای یاددهی
یادگیری که در برنامه&rlm ریزی درسی با این عوامل 9 گانه به طرق مختلف برخورد می&rlm شود.»
کلاین , فرانسیس , الگوهای طراحی برنامه درسی , دکتر محمود مهر محمدی , فصلنامه تعلیم و تربیت , شماره 4 و 3 ص 11
اما مفهوم مسلط برنامه درسی چه از نظر تاریخی و چه در حال حاضر موضوعات مدرسه&rlm ای است که بوسیله معلمان تدریس شده و بوسیله دانش&rlm آموزان فراگرفته می&rlm شود.
در نظام کنونی آموزش و پرورش ایران نیز کتاب درسی بهترین مرجع و منبع یادگیری دانش&rlm آموزان است و تقریباً تمام فعالیت&rlm های آموزش رسمی در چارچوب کتاب درسی صورت می&rlm گیرد.
در فرایند ارزیابی برنامه درسی یا اتخاذ تدابیر و تصمیمهای برنامه&rlm ای نظرات و نگرش دانش&rlm آموزان و معلمان از اهمیت ویژه&rlm ای برخوردار است.
پویایی برنامه درسی زمانی تحقق می&rlm یابد که گروههای مختلف که هر کدام به نحوی در سطوح مختلف در امر برنامه درسی دخالت دارند, به همفکری بپردازند و همچنین به نگرش دانش&rlm آموزان و معلمان در این زمینه توجه کافی مبذول شود.
از طرف دیگر آموزش دینی به لحاظ دارا بودن ابعاد متنوع و مرتبط با جنبه&rlm های گوناگون زندگی انسان از مهمترین موضوعات آموزش و پرورش به شمال می&rlm رود.
در جوامع با حاکمیت دینی , بواسطه تأثیر و توجه به پرورش ارزشهای اخلاقی و اعتقادی فراگیران , تربیت دینی جایگاه ویژه&rlm ای در برنامه&rlm های آموزش و پرورشی دارد. به همین دلیل است که مأموریت و رسالت اصلی نظام آموزش و پرورش در چنین جوامعی تربیت همه جانبه دانش&rlm آموزان بر پایه تعالیم و دستورات الهی است.
در نظام آموزش و پرورش کشور اسلامی ایران نیز پرورش فراگیران بر دستورات دین مبین اسلام که منبعث از قرآن مجید, سنت و سیره رسول اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) تکیه دارد. پس برنامه&rlm ریزان درسی و مؤلفین کتب باید فعالیت&rlm هایی که صبفه دینی , اقتصادی و اخلاقی دارد را در اولویت قرار دهند.
بر اساس اسناد موجود هدف از تدریس این درس در دوره متوسطه تحقق اهداف گران&rlm سنگی نظیر تقویت ایمان و اعتقاد به خداوند , پرورش حس احترا و قدردانی از انبیاء, پایبندی نسبت به دستورات ایشان و مواردی نظیر آن می&rlm باشد و با توجه به اهمیت نیل به این اهداف همواره این دغدغه برای برنامه&rlm ریزی و پژوهشگران حوزه تربیت دینی وجود داشته است که « تا چه میزانی اهداف مزبور محقق یافته&rlm اند و موانع عدم تحقق کامل آنها چه بوده&rlm اند؟
علاوه بر دغدغه اصولی فوق که به میزان اثربخشی درس بینش اسلامی و تلاش در جهت رفع موانع تحقق اهداف مربوط می&rlm شود, در سالیان اخیر دغدغه دیگری در میان صاحب&rlm نظران تعلیم و تربیت اسلامی بروز کرده است « آیا آموزش&rlm های دین به طور عام و درس بینش اسلامی به طور خاص توانسته در شکل&rlm گیری هویت دینی دانش&rlm آموزان مؤثر افتد؟
به بیان دیگر صرف نظر از بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن , اهمیت بررسی شکل&rlm گیری هویت دینی نیز مورد نظر قرار گرفته است.
چرا که هویت به معنای کیستی انسان به نقل از دکتر کاردان , زمانی مطرح می&rlm شود که انسان خود با چیز دیگری مقایسه کند.
احمدلو, مصیب؛ بررسی رابطه میزان هویت ملی و هویت قوی در بین جوانان تبریز, رساله کارشناسی ارشد جامعه&rlm شناسی دانشگاه تربیت مدرس , تهران 1381
در واقع هویت همانند دیگر مقولات تنها زمانی برجستگی می&rlm یابد و مطرح می&rlm شود که در بحران باشد.
دوران , بهزاد ؛ تأثیر فضای سایبرنیتیک بر هویت اجتماعی , رساله دکتری جامعه&rlm شناسی , دانشگاه تربیت مدرس تهران , 1381
امروزه جهانی&rlm سازی , تهدیدی برای هویت&rlm های ملی و سکولاریسم, تهدیدی برای هویت&rlm های دینی می&rlm باشد.
لذا پژوهش حاضر بر آن است که به میزان تأثیر بررسی کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل&rlm گیری هویت دینی دانش&rlm آموزان منطقه 7 از دیدگاه معلمان بپردازد.
لازم به ذکر است که در بخش بیان مسأله به طور اجمال و در فصل دوم به طور کاملاً مشروح دیدگاه پژوهش حاضر در مورد نقش کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل&rlm گیری هویت دینی دانش&rlm آموزان ذکر شده است.

لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-115156-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%aa%d8%b1%d8%a8%d9%8a%d8%aa-%d8%af%d9%8a%d9%86%d9%8a/